هویت ملی ، هویت شهروندی
جریان سوم شهروندی و هویت ملی
جریان سوم شهروندی ، جریان مدنی تغییر است که با محوریت شهروند(انسان) و برمبنای حقوق بشر وشهروندی بنیان گذاری شده و برای پرورش شهروندان توسعه یافته و تحقق دولت حقوقی فعالیت می کند.
جریان سوم شهروندی هر شهروند ایرانی را دارای هویت فردی ،هویت گروهی و هویت ملی می داند، وهویت فردی هر شهروند را با نشانه ها ومعیار های شخصی و خانوادگی شناسایی می کند و هویت گروهی (جمعی) شهروندان را با نشانه های نژادی، قومی، دینی و مذهبی متمایز می کند . این جریان بر این باور است که هرشهروند می تواند ضمن حفظ هویت فردی و گروهی دینی،مذهبی،قومی، فرهنگی زبانی از تمام حقوق شهروندی برخوردارشود و تفاوت در دین ، نژاد ، رنگ ، زبان ، قومیت یا جنسیت را عامل تفاوت در حقوق نمی داند و با اقرار به این تنوع و حفظ آن در جهت ارتقای اندیشه ها از سنتی به توسعه یافته فعالیت می کند.
جریان سوم شهروندی بر این باور است که با تشکیل دولت ملی هویت جدیدی که ازهویت های سنتی، همچون قبیله، قومیت ،نژاد،مذهب و دین فراتر و عام تر و شامل کلیه شهروندان از هر قوم،زبان،فرهنگ، مذهب و دین بنام هویت ملی بوجود آمد که این هویت به معنی نفی هویت خانواده، شهر و روستا، قبیله، نژاد، مذهب و دین شهروندان نبوده بلکه در پی تحقق هویتی است که همه شهروندان خود را در آن هویت سهیم و مشاهده نمایند بنابراین به جهت اهمیت هویت ملی در همبستگی ملی و جهت دهی شهروندان ، حاکمیت برابری و رفع تبعیض و نوسازی و توسعه باید هویتی عام مورد پذیرش همگانی شهروندان را بعنوان هویت ملی قرار داد
جریان سوم شهروندی تحقق هویت ملی را می توان از نتایج دولت ملی دانسته که بموجب آن افراد از رعیتی به شهروندی عبور نمودند در این حالت نیز باید هویت ملی را از هویت های سنتی قبیلی ،قومی و مذهبی به هویت شهروندی تغییر داد و هویت شهروندی را با دوری از هویت های سنتی و در چارچوب دولت ملی جدید بعنوان هویت ملی تعریف نمود .
جریان سوم شهروندی و هویت ملی
جریان سوم شهروندی ،هویت شهروندی را بر مبنای حقوق بشر و شهروندی می داند که به برابری همه شهروندان ایرانی بعنوان اعضای یک دولت ملی تاکید دارد و این تساوی و برابری در حقوق و تکالیف شهروندی را به طور رسمی شامل همه شهروندان ایرانی علی رغم تمایز دینی ،مذهبی ،نژادی، زبانی و قومی مورد پذیرش قرار داده است . این جریان هویت شهروندی بر مبنای اصول برابری در حقوق و تکالیف شهروندی ،برابری در تطبیق قانون، برابری درارائه خدمات ،برابری در توزیع ثروت و درامدهای عمومی و برابری در استخدام و توزیع فرصت و قدرت و مشارکت سیاسی می داند.
جریان سوم شهروندی نظر به تنوع قومی و مذهبی در کشور بر این باور است که هویت ملی باید هویتی فراگیر، گسترده و تکثرگرایی را پذیرا واز مجموع هویت‌های متنوع فردی و گروهی قومی ،مذهبی ، فرهنگی و اجتماعی شهروندان ایرانی عام تر باشد و شهروندان علی رغم تمام تفاوت ها و تنوع خود را درهویت ملی مشترک ببینند ، این همان هویت شهروندی است که هویت ملی شهروندان ایرانی را تشکیل می دهد، هویتی که حقوق و تکالیف شهروندی یکسان و برابر، حق اقامت و کرامت درایران، حق مالکیت، حق ساختن زمین، حق کار و حقوق دیگر، موقعیت جغرافیایی معین، نظام سیاسی مشترک، اقتصاد و یک پیوند اقتصادی، یک سیستم مالی مانند سیستم واحد ارز و سیستم قیمت گذاری استاندارد برای بعضی از کالاهای مصرفی ،محیط زیست ،امنیت ،بهداشت ،فرهنگ شهروندی مشترک،منافع و ضررمشترک مؤلفه‌های آن می باشد این مشترکات برای شهروندان کشور، علی‌رغم تفاوت های قومی و مذهبی، اجتماعی و فرهنگی هویت ملی مشترک ایجاد می کند.
جریان سوم شهروندی بر این باور است که هویت ملی حلقه رابطۀ شهروندان در کشور با یکدیگر از یک طرف و با دولت و زمام داران از طرف دیگر را نه بر مبنای پیوند و روابط خونی،قومی ،زبانی،منطقه ی، تباری، مذهبی و نژادی بلکه بر مبنای حقوق و وتکالیف شهروندی متقابل می داند،حقوق و تکالیفی که توسط قانون و با نقش شهروندان تدوین و تصویب شده است. این جریان هویت شهروندی بعنوان هویت ملی را باعث تقویت وحدت و امنیت و انسجام ملی می داند و یکسان سازی هویت تباری و یا ادغام همه هویت ها در یک هویت قومی یا مذهبی وتقلیل هویت ملی به هویت تباری ، قومی و مذهبی را منجر به احساس تبعیض و تحقق نابرابری بین شهروندان و بی‌ثباتی و بحران اجتماعی دانسته که بموجب آن هم مذهبی ها یا هم تباران خود را در عرصۀ قدرت سیاسی و اجتماعی و اقتصادی برتر و برحق دانسته و دیگر شهروندان گروه های مذهبی ،قومی را فاقد حقوق شهروندی و شبه شهروند می‌داند که این امر منجر به ابهام و تردید در هویت ملی گردیده و از تعهد، علاقه و احساس وطندوستی و مسئولیت پذیری شهروندان می کاهد. هویت ملی بر مبنای هویت شهروندی ، پیوند همه شهروندان گروه های دینی ،مذهبی، قومی ، زبانی و فرهنگی درکشور چند قومی ایران است که منجربه تحقق برابری ، روابط مسالمت آمیز بین شهروندان ایرانی و فرهنگ شهروندی خواهدشد.
مسعد سلیتی
معرف جریان سوم شهروندی
جریان سوم شهروندی ، جریان فکری_فرهنگی انسان گرای شهروندی که با محوریت انسان و شهروند و برمبنای آموزههای حقوق بشر و شهروندی، آزادیهای اساسی و معیارهای انتخابات شفاف _ آزاد و عادلانه بهعنوان سومین جریان فکری بهموازات جریان فکری «اسلامگرا» که با محور دین و مذهب و تاریخ ۱۴۰۰ ساله و جریان فکری «ناسیونالیسم» با محور نژاد و زبان و تاریخ باستان و جریان فکری کمونیستی با محوریت ماتریالیسم تاریخی، طبقه کارگر، مبارزه طبقاتی و مالکیت اشتراکی بنیانگذاری گردید.